มาเรียนรู้ความรู้เบื้องต้น ภาษีสรรพสามิตกัน.. ใครต้องเสียภาษีสรรพสามิตบ้าง?
“ภาษีสรรพสามิต ใกล้ตัวกว่าที่คิด!”
อย่าเพิ่งเบือนหน้าหนีแค่ได้ยินคำว่า “ภาษีสรรพสามิต” นะคะ เพราะจริง ๆ แล้วมันเกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวันของเรามากกว่าที่คิด! ไม่ว่าจะเป็นน้ำมัน รถยนต์ เบียร์ น้ำหวาน หรือแม้แต่ครีมกันแดดบางชนิด ก็ล้วนมีภาษีสรรพสามิตเข้ามาเกี่ยวทั้งนั้น
เพื่อให้เรื่องนี้เข้าใจง่ายขึ้น เราเลยจัดทำซีรีส์ “ภาษีสรรพสามิตที่ทุกคนควรรู้” มาแบ่งปันความรู้พื้นฐานแบบเบา ๆ แต่ได้ประโยชน์แน่น ๆ ให้เพื่อน ๆ ได้รู้จักภาษีชนิดนี้มากขึ้น
และในตอนแรกของซีรีส์นี้ เราจะพาเพื่อน ๆ ไปทำความรู้จักกับ “ภาษีสรรพสามิตเบื้องต้น” กันก่อน ว่ามันคืออะไร เก็บอย่างไร และทำไมเราทุกคนควรรู้ไว้
พร้อมแล้ว… ไปเรียนรู้แบบสนุก ๆ ด้วยกันเลยค่ะ! 😊
Series#1 : ภาษีสรรพสามิต ต้นทุนสำคัญที่หลายคนมองข้าม
เมื่อพูดถึง “ภาษีสรรพสามิต” เรามักจะคุ้นหูและเคยได้ยินกันมาบ้างจากข่าว หรือสื่อต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับสินค้าประเภทเหล้า เบียร์ บุหรี่ รถยนต์ แต่แท้จริงแล้วเจ้าภาษีประเภทนี้คืออะไร จัดเก็บอย่างไร แล้วสินค้าที่เราขายหรือหรือให้บริการอยู่นั้นจะต้องเสียภาษีสรรพสามิตหรือไม่ ประเด็นเหล่านี้เป็นสิ่งที่ผู้ประกอบการต้องทราบไว้ เพื่อจะได้เตรียมรับมือวางแผนด้านการเงินให้ครอบคลุมต้นทุนทุกประเภทที่เกี่ยวข้อง อีกทั้งยังป้องกันผลกระทบที่จะตามมาจากเบี้ยปรับเงินเพิ่มจากการไม่ปฏิบัติตามกฎหมายภาษีสรรพามิต ที่เป็นเหมือนฝันร้ายของผู้ประกอบการทั้งหลาย
คำถามที่ว่า ภาษีสรรพสามิตคืออะไร ใครต้องเสียภาษีสรรพสามิตบ้าง
บทความนี้จะพามาทำความรู้จักกับภาษีสรรพสามิตฉบับเข้าใจง่ายกันค่ะ
ภาษีสรรพสามิตกับสินค้าและบริการที่เกี่ยวข้อง
ภาษีสรรพสามิต คือ ภาษีที่จัดเก็บจากสินค้าหรือบริการบางประเภท ที่รัฐต้องการควบคุมการบริโภคและเห็นควรที่จะต้องรับภาระภาษีสูงกว่าสินค้าทั่วไป ซึ่งแบ่งออกได้ เป็น 4 กลุ่มหลัก ได้แก่
- กลุ่มที่ใช้แล้วก่อให้เกิดผลเสียต่อสุขภาพและศีลธรรมอันดี เช่น สุรา บุหรี่ ไพ่ เครื่องดื่ม อาบอบนวด สถานบันเทิง ไนท์คลับ ผับ บาร์ สนามแข่งม้า
- กลุ่มที่มีลักษณะเป็นการฟุ่มเฟือย เช่น เครื่องแก้ว โคมไฟระย้า น้ำหอม เรือ หินอ่อนหินแกรนิต พรม
- กลุ่มที่ได้รับผลประโยชน์พิเศษจากรัฐ หรือก่อให้เกิดภาระแก่รัฐในการที่ต้องสร้างสิ่งอำนวยความสะดวกต่างๆ เช่น กิจการโทรคมนาคม
- กลุ่มที่ก่อให้เกิดมลพิษต่อสิ่งแวดล้อม เช่น รถยนต์ รถจักรยานยนต์ แบตเตอรี่ น้ำมันและผลิตน้ำมัน สารทำลายชั้นบรรยากาศ สนามกอล์ฟ
ซึ่งหน่วยงานของรัฐที่มีหน้าที่รับผิดชอบในการจัดเก็บภาษีสรรพสามิตก็คือ กรมสรรพสามิต หนึ่งในหน่วยงานด้านการจัดเก็บภาษีภายใต้กระทรวงการคลัง โดยอาศัยอำนาจตามกฎหมายพระราชบัญญัติภาษีสรรพสามิต
แล้วใครจะต้องเสียภาษีสรรพสามิตบ้าง??
กฎหมายภาษีสรรพสามิตแม้จัดเป็นภาษีทางอ้อมที่ผลักภาระภาษีไปยังผู้บริโภคเช่นเดียวกับภาษีมูลค่าเพิ่ม แต่การจัดเก็บภาษีจากสินค้าหรือบริการหนึ่งมักจะเกิดขึ้นเพียงทอดเดียว ณ จุดที่มีการผลิตหรือนำเข้า โดยไม่ได้เกิดในทุกๆทอดของการขายสินค้า ซึ่งตามกฎหมายภาษีสรรพสามิตได้กำหนดผู้มีหน้าที่เสียภาษีไว้ ดังนี้
- ผู้ประกอบอุตสาหกรรม (ผู้ผลิต)
- ผู้นำเข้า
- ผู้ประกอบกิจการสถานบริการ
- บุคคลอื่นตามที่กฎหมายกำหนด เช่น ผู้ดัดแปลงรถยนต์ ผู้กระทำความผิดฐานมีไว้ครอบครอง ขาย และมีไว้เพื่อขายสินค้าสรรพสามิต
มาถึงตอนนี้ผู้ประกอบการสามารถประเมินในเบื้องต้นได้แล้วใช่ไหมคะว่า เรามีความเกี่ยวข้องหรือหน้าที่รับผิดชอบต้องเสียภาษีสรรพสามิตหรือไม่ และเมื่อมีหน้าที่ก็ต้องชำระภาษีให้ถูกต้องเพื่อไม่ให้เกิดภาระเบี้ยปรับเงินเพิ่มตามมาหลอกหลอนได้อีก
ภาษีสรรพสามิตชำระอย่างไร? อัตราเท่าไหร่?
หลักการทั่วไปของการชำระภาษีประกอบด้วย ฐานภาษี คูณด้วย อัตราภาษี ได้ออกมาเป็นจำนวนภาษีที่ต้องชำระ ภาษีสรรพสามิตใช้หลักการเช่นเดียวกันค่ะ โดยแบ่งออกเป็น 3 กรณี ขึ้นอยู่กับประเภทสินค้า ได้แก่
- การเสียภาษีตามปริมาณ เช่น น้ำมันและผลิตภัณฑ์น้ำมัน, ไพ่
- การเสียภาษีตามมูลค่า เช่น รถยนต์ รถจักรยานยนต์ แบตเตอรี่ เครื่องหอม เครื่องแก้ว
- การเสียภาษีทั้งตามมูลค่าและปริมาณ เช่น เครื่องดื่ม สุรา ยาสูบ
ทั้งนี้ ผู้ประกอบการต้องเสียภาษีตามอัตราที่ระบุไว้ในกฎกระทรวงกำหนดพิกัดอัตราภาษีสรรพสามิตที่บังคับใช้อยู่ ในเวลาที่ความรับผิดที่จะต้องเสียภาษีเกิดขึ้น เพียงเท่านี้ก็สามารถดำเนินกิจการได้อย่างราบรื่น ถูกต้องตามกฎหมายโดยคำนึงถึงต้นทุนกิจการได้อย่างครบถ้วน
